اگر تا دیروز، روترهای بی‌سیم AC جریان اصلی بازار بودند؛ در سال ۲۰۱۹ روترهای بی‌سیم AX به بازار هجوم می‌آورند. روترهای AX چند فاکتور را با هم جابه‌جا می‌کنند که سرعت انتقال اطلاعات مهم‌ترین‌شان است.
افزون بر این، در سال ۲۰۱۹ روترهای مش وای‌فای هم به مرز شکوفایی و پختگی خود می‌رسند و قدرتی مضاعف برای مبارزه با روترهای سنتی در بازار دارند.
درگاه‌های اترنت با سرعت بیش از یک گیگابیت هم در برخی مدل‌های رده بالای بازار دیده می‌شوند و البته روترهای گیمینگ نقل محافل هستند. نباید استاندارد WPA3 را هم فراموش کنیم.
در این مطلب سعی کردیم با زبانی ساده و مختصر، مهم‌ترین نکاتی که باید در هنگام خرید یک روتر بی‌سیم در سال ۲۰۱۹ را بدانید؛ مطرح کرده و درباره‌شان بحث کنیم.
قطعا موضوعات مهم دیگری را هم باید مدنظر داشته باشید ولی دانستن نکات زیر کمک بزرگی در انتخاب یک روتر بی‌سیم مناسب نیازتان خواهد بود:
روتر دو بانده.
خرید یک روتر تک بانده در سال ۲۰۱۹ را فراموش کنید. بیش از یک دهه است روترهای دو بانده وارد بازار شدند و اکنون بسیاری از شرکت‌های شبکه‌ای از روترها و محصولات تک بانده خود پشتیبانی نمی‌کنند.
برای اینترنت و شبکه‌های بی‌سیم در سال ۲۰۱۹، یک روتر تک بانده بسیار قدیمی و غیرکارآمد است.
این روزها به ده‌ها ویژگی و ابزار مانند فرکانس ۵ گیگاهرتز، سرعت گیگابیتی، درگاه‌های اترنت گیگابیتی، تعریف شبکه میهمان، کنترل والدین، کنترل ترافیک شبکه، اولویت‌بندی دستگاه‌ها و به‌روز بودن پروتکل‌های امنیتی نیاز دارید که در روترهای تک بانده یافت نمی‌شود.
استریم بازی و ویدیو بدون یک روتر دو بانده مجهز به فناوری MU-MIMO و همین‌طور چندین آنتن خارجی غیرممکن است. در سال ۲۰۱۵ اعلام شد باند رادیویی ۲.۴ گیگاهرتز اشباع شده است و هزاران دستگاه روی کانل‌های کم حجم آن فعال هستند.
بنابراین، در سال ۲۰۱۹ فقط به یک روتر بی‌سیم دو بانده فکر کنید؛ حتی اگر شده ارزان‌ترین مدل‌های دو بانده بازار را صاحب شوید.
وای‌فای6
«روتر AX بخریم یا روتر AC» سوال مهم امسال در بازار شبکه است. اولین روتر بی‌سیم مبتنی بر وای‌فای ۶ (استاندارد 802.11ax) در اواخر سال ۲۰۱۷ معرفی شد.
در سال ۲۰۱۸ و به‌ویژه نیمه دوم آن هم شاهد معرفی چند روتر بی‌سیم وای‌فای ۶ از برندهای معروف بودیم ولی مطابق انتظار، با شروع سال ۲۰۱۹، این روترها وارد بازار شدند و عملا در دسترس کاربران قرار گرفتند.
وای‌فای ۶ از هر دو فرکانس رادیویی ۲.۴ و ۵ گیگاهرتز پشتیبانی کرده و سرعت و پهنای‌باند بسیار بیشتری نسبت به AC برای انتقال اطلاعات فراهم می‌کند.
اما به نظر می‌رسد هنوز کمی برای خرید روترهای بی‌سیم وای‌فای ۶ زود باشد چون هنوز نه اسمارت‌فونی از این استاندارد پشتیبانی می‌کند و نه کارت شبکه یا دانگلی برای وای‌فای ۶ عرضه شده است.
البته، شما می‌توانید روتر وای‌فای ۶ خریداری کنید ولی با گوشی موبایل و کارت شبکه AC به آن متصل شوید ولی غالب ویژگی‌ها و امکانات آن را از دست خواهید داد تا در آینده به وای‌فای ۶ ارتقا دهید.
فعلا، روترهای بی‌سیم وای‌فای ۶ قیمت‌های بالایی در بازار دارند و خریدشان به صرفه نیست. اگر اصرار دارید روتر بی‌سیم وای‌فای ۶ خریداری کنید؛ بهتر است این اتفاق اواخر سال ۲۰۱۹ بیفتد که کمی قیمت‌ها متعادل‌تر شده باشند.
مش وای‌فای
سیستم‌های مش وای‌فای، راهکاری برای رفع مشکلات وای‌فای در خانه‌ها و ساختمان‌های بزرگ هستند.
یک سیستم مش وای‌فای شامل یک روتر اصلی و چندین روتر یا توسعه‌دهنده وای‌فای فرعی است.
تمام این دستگاه‌ها در نقاط مختلف خانه نصب شده تا با هم جفت شده و یک شبکه بی‌سیم وای‌فای یکنواخت از نظر آنتن‌دهی و سرعت راه‌اندازی کنند.
شما در هر نقطه‌ای از خانه باشید؛ یک وای‌فای قوی و سریع بدون قطعی یا پرش سیگنال استفاده می‌کنید.
روترهای مش وای‌فای دارای ویژگی‌های بسیار پیشرفته و به‌روزی هستند که در روترهای سنتی یافت نمی‌شود.
این سیستم‌ها از سال ۲۰۱۶ مطرح شدند ولی در سال‌های ۲۰۱۷ و ۲۰۱۸ به توسعه خود ادامه دادند تا اینکه در سال ۲۰۱۹ به مرز فراگیر شدن و پختگی می‌رسند.
امسال، این شانس را خواهید داشت که بهترین و مقرون‌به‌صرفه‌ترین سیستم‌های مش وای‌فای و روترهای مبتنی بر پروتکل مش وای‌فای را در بازار انتخاب و خریداری کنید.
شاید در سال‌های پیش، هر برند تنها یک یا دو نمونه سیستم مش وای‌فای داشت ولی در سال ۲۰۱۹ با تنوع و انتخاب‌های بیشتری روبرو هستید.
روترها و سیستم‌های مش وای‌فای برای هر کاربر و خانه‌ای مناسب نیستند و گران‌قیمت‌تر از روترهای سنتی نشان می‌دهند.
ساختمان‌های با متراژهای بالای ۲۰۰ و ۳۰۰ مترمربع که باید در تمام اتاق‌ها و سالن‌های آن‌ها دسترسی به وای‌فای پرسرعت و پایدار وجود داشته باشد؛ مشتری سیستم‌های مش وای‌فای هستند.
کسب‌وکارهای استارتاپی و کوچک بهتر می‌توانند از مزیت‌های این سیستم‌ها نفع ببرند. یک مزیت بزرگ سیستم‌های مش وای‌فای، قابلیت افزودن نودهای بیشتر به سیستم در صورت نیاز و مقیاس‌پذیری راحت آن است.
سرعت
موضوع کلیدی است. باید بدانیم در سال ۲۰۱۹ دقیقا چه سرعتی از روتر بی‌سیم انتظار داریم و براساس آن وارد بازار شویم. روترهای دوبانده از سرعت‌های ۷۵۰ مگابیت شروع می‌شوند تا روترهای وای‌فای ۶ با سرعت ۱۱ گیگابیت.
قطعا این روزها سودای وای‌فای ۱۰ گیگابیت را در سر نداریم ولی آیا روتر بی‌سیم با سرعت ۱.۳ گیگابیت نیاز داریم یا باید روترهایی با سرعت‌های ۱.۷، ۱.۹، ۲.۳، ۲.۶، ۳.۵ و ۵.۵ یا ۶ گیگابیت خریداری کنیم؟
واقعیت این است که فاکتور سرعت به تنهایی نمی‌تواند ملاک خرید یک روتر بی‌سیم باشد و در عمل هم از سرعت به مدل نمی‌رسیم.
بلکه باید انتظارمان از یک روتر بی‌سیم و کاری که قرار است انجام دهد را تعریف کنیم و بعد سراغ مدل‌های موجود در بازار برویم.
مثلا، وقتی می‌گوییم روتر بی‌سیم برای گیمینگ می‌خواهیم؛ ناخودآگاه مباحثی مانند MU-MIMO، چندین آنتن خارجی، درگاه‌های اترنت گیگابیتی، فریم‌ویر مخصوص بازی با اولویت‌دهی به دستگاه‌های گیم و نظایر این‌ها مطرح می‌شود.
روتری که این ویژگی‌ها را داشته باشد؛ حتما سرعتی چند گیگابیتی دارد و جزو سریع‌ترین‌های بازار است. برای وب‌گردی و کارهای روزانه عادی بهتر است روتری در رده AC1700، AC1900 به بالا خریداری شود.
چون این روترها هم روی فرکانس ۲.۴ گیگاهرتز سرعتی بالاتر از ۳۰۰ مگابیت به نمایش می‌گذارند و هم روی فرکانس ۵ گیگاهرتز سرعتی بالای یک گیگابیت خواهند داشت.
گیگابیت اترنت
دوران درگاه‌های اترنت صد مگابیتی هم به سر رسیده است و اصلا روتری با این مشخصات نخرید.
روترهای نسل جدید از درگاه‌های اترنت ۲.۵ و ۵ گیگابیت سود می‌برند که بهترین مزیت برای استفاده از شبکه‌های کابلی پرسرعت است.
نمی‌توانیم انتظار داشته باشیم در بازار ایران این روترها یافت شوند یا حداقل قدرت انتخاب و خرید وجود داشته باشد ولی روترهای بی‌سیم AC با درگاه‌های گیگابیتی متنوع‌تر هستند و بهتر است یکی از آن‌ها را انتخاب کنید.
برخی مدل‌ها، بیشتر از ۳ الی ۴ درگاه اترنت یک گیگابیتی دارند که شما را از خرید یک سوییچ اترنت گیگابیتی هم بی‌نیاز می‌کنند.
WPA3
اتفاق ویژه دیگری که در سال ۲۰۱۹ رخ می‌دهد؛ ورود نسل جدید روترهای بی‌سیم با استاندارد رمزنگاری WPA3 است.
این استاندارد در نیمه‌های سال ۲۰۱۷ به تصویب نهایی رسید و از همان زمان اعلام شد اولین روترهای مبتنی بر آن در ابتدای سال ۲۰۱۹ روانه بازار می‌شوند.
درباره آسیب‌پذیری‌ها و نقاط ضعف استانداردهای WPA و WPA2 زیاد صحبت شده و دیگر نیازی نیست اینجا دوباره‌گویی کنیم.
WPA3 جدیدترین استاندارد امنیتی در حوزه وای‌فای است و امکان هک کردن شبکه‌های بی‌سیم، سرقت اطلاعات یا ربودن رمزعبور وای‌فای را بسیار سخت‌تر و عملا ناممکن می‌کند.
افزون بر این، WPA3 روی کارایی و سرعت انتقال اطلاعات نیز تاثیر مقبتی دارد. اگر امنیت اطلاعات و شبکه وای‌فای برای شما بسیار مهم است؛ روتری انتخاب کنید که از WPA3 پشتیبانی کند.
امکانات اختصاصی
اگر از روتر بی‌سیم خود انتظارات خاصی دارید؛ باید آن‌ها را فهرست کرده و مدنظر داشته باشید. مثلا، درگاه USB 3.0 داشته باشد یا بتواند کنسول بازی ایکس‌باکس‌وان را شناسایی کند.
برخی روترهای بی‌سیم امروزی با یک مجموعه نرم‌افزار امنیتی از شرکت‌های معروف مانند ترندمیکرو، مکافی، سیمانتک و غیره عرضه می‌شوند یا ویژگی‌های امنیتی اختصاصی برای محافظت از دستگاه‌های و ترافیک شبکه دارند.
برخی دیگر از روترها به طور اختصاصی برای بازی‌های کامپیوتری ساخته شده‌اند و می‌توانند بهترین پینگ با کمترین تاخیر و سطح اینترنت مورد نیاز را ارایه بدهند.
روترهایی که از استانداردهای خانه‌های هوشمند و اینترنت اشیا پشتیبانی می‌کنند یا با دستیارهای صوتی الکسای آمازون سازگاری دارند را هم نباید از یاد برد.
روترهای ۲۰۱۹ ویژگی‌های پیشرفته زیادی دارند که نمی‌تواند همه را اینجا فهرست کرد. بهتر است شما فهرستی از نیازهای اختصاصی خودتان تهیه کنید تا در بازار با روترهای کاندید خرید، تطابق داده شوند.
قیمت
ارزان‌ترین روترهای بی‌سیم دوبانده AC در بازارهای جهانی قیمتی حدود ۷۰ الی ۸۰ دلار دارند و بهترین روترهای بازار که عمدتا برای گیمینگ هستند؛ قیمت‌هایی ۳۰۰ الی ۴۰۰ و شاید هم نزدیک به ۵۰۰ دلار خواهند داشت.
سیستم‌های مش وای‌فای هم بسته به تعداد نودهای آن از ۱۲۰ الی ۱۳۰ دلار آغاز شده و تا حدود ۴۰۰ دلار بالا می‌روند. برای خرید یک روتر بی‌سیم مناسب در سال ۲۰۱۹ باید بودجه‌ای بین ۲۰۰ الی ۳۰۰ دلار کنار بگذارید.
در بازار ایران، گرات‌ترین روترهای بی‌سیم قیمتی حدود ۵ میلیون تومان دارند ولی روترهای محدوده متوسط بازار با قیمت‌هایی بین ۲ الی ۳ میلیون تومان عرضه می‌شوند.
شما با هزینه کردن این مقدار پول می‌توانید صاحب یک روتر بی‌سیم به‌روز و نسبتا پرقدرت امروزی شوید. البته، روترهایی که در سال ۲۰۱۷ وارد بازارهای جهانی شدند.
سیستم‌های مش وای‌فای قیمت‌هایی بالای ۳ میلیون تومان دارند و برخی مدل‌ها به مرز ۴ میلیون تومان می‌رسند.
با بودجه‌ای بین ۱ تا ۲ میلیون تومان هم می‌تواند روترهای بی‌سیم با کیفیت و پرسرعتی خرید ولی قاعدتا نباید انتظارات بسیار بالایی ازشان داشت.
حرف آخر
اگر می‌خواهید شبکه وای‌فای خود را ارتقا دهید و از سرعت‌های گیگابیتی استفاده کنید؛ چاره‌ای جز خرید یک روتر بی‌سیم نسل جدید ندارید.
طبیعی است نمی‌توانیم در بازار دنبال خرید یک روتر وای‌فای ۶ با قابلیت WPA3 و درگاه‌های اترنت ۲.۵ گیگابیتی برویم یا یک سیستم مش وای‌فای ۴۰۰ دلاری انتخاب کنیم ولی روترهای دو بانده AC خوش‌قیمتی هم در بازارهای جهانی و هم در بازار شبکه فعلی ایران یافت می‌شود که می‌توانند تجربه جدیدی از وای‌فای خانگی به نمایش بگذارند.