مایکروسافت سال میلادی را بالاتر از اپل به عنوان باارزش‌ترین شرکت آمریکایی به پایان می‌برد

هرچند به اعتقاد کارشناسان این رتبه موقتی خواهد بود، لیکن اکنون مایکروسافت سرخوش از این موفقیت و بازپس‌گرفتن جایگاه پیشین خود است. درحقیقت غول فناوری ردموند، رقابت تبدیل شدن به شرکتی با ارزش یک تریلیون دلار را به اپل و آمازون باخت و حتی در فصل پایانی سال میلادی کل ارزش بازار آن بیش از یکصد میلیارد دلار کاهش یافت. اما دراصل میزان کاهش ارزش سهام مایکروسافت در این دوره از سایر پیشتازان فناوری کم‌تر بود.

البته ارزش کلی بازار سهام آمریکا پس از یک دهه رشد مطلوب، اکنون در حال گذار از یک مرحله اصلاح است و سهام مایکروسافت هم هم‌راستا با بازار، کاهش را تجربه کرده است. این رخداد برای فیسبوک، اپل، آمازون، نتفلیکس و گوگل هم پیش آمده است.

جیم کرامر (Jim Cramer)، مجری برنامه‌ی تلویزیونی Mad Money در سال ۲۰۱۳ سهام پنج شرکت مذکور را به‌عنوان پنج سهمی که به سرعت درحال رشد هستند، برشمرد و آن‌ها را به اختصار FAANG (برگرفته از حروف اول نام این شرکت‌ها) نامید. اما مایکروسافت در این جمع نبود، چراکه طی دهه‌ی گذشته، روند معنی داری برای ارزش سهمش وجود نداشت؛ حتی بعد از سال ۲۰۰۰ و در دوره‌ی روی کار آمدن استیو بالمر که درآمدهای شرکت سه برابر شد و سود ویژه هم افزایش دو برابری یافت، بازهم برخی کارشناسان وضعیت سهام مایکروسافت را مشابه سهام گروه شرکت‌های FAANG نمی‌دانستند.

در همان مقطع، گروه FAANG در بازار مورد توجه قرار گرفت و با افزایش میزان خرید و مبادلات سهام این گروه، ارزش آن روز‌به‌روز بیشتر شد. لیکن در چند دوره اخیر، زمانی‌که سهام‌داران کم‌کم تصمیم به تثبیت درآمد و سود حاصل از معاملات خود گرفتند و فروش را آغاز کردند، مجدداً ارزش FAANG کاهش یافت.

البته دلایل مهمتری برای این تغییر وضعیت وجود دارد. از یک سو فیسبوک بیش از یک سال است که به‌دلیل بحث‌های نقض حریم خصوصی کاربران تحت فشار است و همچنین مشکلاتی نظیر بات‌های روسی و سایر اخبار جعلی به این موضوع دامن زده است. از سوی دیگر گوگل هم با مسائلی نظیر تظاهرات کارکنانش علیه فعالیت در زمینه پروژه‌های نظامی و احتمال تبدیل شدن چین به‌عنوان قطبی برای موتورهای جست‌وجو، مواجه بود. اپل هم در این دوره چندین اقدام انقباضی داشت. برای مثال، اپل اخیراْ اعلام کرده بود که احتمالاً دیگر آمار میزان فروش محصولات اصلی خود را منتشر نخواهد کرد. تحلیلگران هم به‌دنبال شکسته شدن رکورد فروش آیفون، آیپد و کامپیوترهای مک، پیش‌بینی تغییر این روند و کاهش میزان فروش را می‌کردند. این وضعیت با اخبار و شایعاتی نظیر کاهش میزان تولید توسط تأمین‌‌کنندگان اپل و پیش‌بینی کارشناسان برای فروش کمتر اپل در سال‌های آتی، شدت می‌گرفت و ناپایدارتر می‌شد. ارزش سهام اپل حتی متاثر از جنگ افتصادی آمریکا و چین به‌عنوان کشور محل تولید محصولات اپل، بود.

سهام مایکروسافت اما به دو دلیل پایستگی بیشتری داشت. یکی موفقیت سرویس محاسبات ابری آژور بود که طبق برآوردها تا مدت‌ها برای مایکروسافت منشاء سودآوری خواهد بود؛ و دیگری هم اعتماد عمومی به ساتیا نادلا به‌عنوان مدیرعاملی که شرکت را دگرگون کرده و دوران مدیریت او با ثبات خواهد بود. این نکته که مایکروسافت طی ۴۳ سال گذشته تنها سه مدیرعامل داشته است(گیتس، بالمر و نادلا)، بیانگر ثبات بالای مدیریتی در این شرکت است.

به‌هرحال قمیت سهم‌ها گویای همه چیز است. اکنون قیمت هر سهم مایکروسافت پس از ۵۲ هفته قرار گرفتن بالای عدد ۱۱۶ دلار، در آستانه‌ی سال نوی میلادی با کاهش ۱۸ تا ۹۸ دلاری مواجه بوده است، اما این میزان کاهش در دوره مشابه برای اپل ۸۱ تا ۱۵۲ دلار، گوگل ۲۸۳ تا ۱۰۰۹ دلار، و آمازون هم ۶۴۰ تا ۱۴۱۱ دلار است. مشخصاً مایکروسافت تنها ۱۵ درصد کاهش و سایرین بیش از ۳۰ درصد کاهش را تجربه کرده‌اند.

در نتیجه کل ارزش سهام مایکروسافت در بازار، اکنون بالغ بر ۷۵۲ میلیارد دلار است که تا رسیدن به ۱۰۰۰ میلیارد دلار، فاصله‌ی معنی‌داری باقی مانده است. به‌دنبال آن و با اختلاف کم به ترتیب ارزش کل سهام اپل در بازار برابر با ۷۲۰ میلیارد دلار، آلفابت/گوگل برابر با ۷۰۶ میلیارد دلار و در آخر هم آمازون برابر با ۶۹۰ میلیارد دلار است.

فیسبوک ۳۷۸ میلیارد دلاری و نتفلیکس ۱۰۶ میلیارد دلاری هم با این رقابت فاصله‌زیادی دارند.

از منظر شاخص درآمد سالیانه، هم اپل و هم آمازون از مایکروسافت بالاترند و اپل تقریباً سه برابر پول‌سازتر از مایکروسافت بوده است. از آنجا که ارزش سهم بازار یک شرکت در یک مقطع تاحدی بیانگر سود تعدیل شده‌ی آتی آن شرکت است، می‌توان انتظار داشت که کل ارزش بازار اپل برای یک دوره طولانی رشد را تجربه کند؛ اما این موضوع اصلاً قطعی نبوده و یک منطق محاسباتی نیست و تنها یک پیش‌بینی محتمل است.

جان مینارد کینز اقتصاددان بریتانیایی جمله‌ی کنایه آمیزی درخصوص این‌گونه پیش‌بینی‌ها برای دراز مدت دارد:

در طولانی مدت همه خواهیم مرد.

حال باید دید در آینده و بعد از تعطیلات سال نوی میلادی چه رخ خواهد داد.