هر نسلی درباره‌ی پول و امور مالی شخصی خود رویکرد خاص و منحصربه‌فردی دارد. برای مثال، جوانان متولد دهه‌ی ۱۹۸۰ که آن‌ها را نسل هزاره یا نسل Y می‌نامیم، در دورانی بزرگ شدند که جهان با رکود دستمزدها و بی‌ثباتی اقتصادی مواجه بود. این مسائل در تلفیق با سایر مسائلی که این نسل تجربه کرد، به عادت‌های مصرفی و هزینه‌ای نسبتا یکسانی بین آن‌ها منجر شد و رویکرد آن‌ها را دربرابر پول و بدهی شکل داد. شکی نیست نسل هزاره در طول این سفر، اشتباهات مالی چشمگیری را نیز مرتکب شد؛ اما نکته‌ی جالب این است که نسل بعدی، یعنی نسل Z، درحال‌یادگیری از نسل بزرگ‌تر خود است.
رویکرد جدید دربرابر پول
فروم جهانی اقتصاد در گزارشی یکی از اینفوگرافی‌های نشریه‌ی Rave Review را بازنشر و بررسی کرد و مهم‌ترین عوامل رویکرد عملی نسل Z را در حوزه‌ی پولی و مالی شرح داده است. باهم، بخش‌هایی از این گزارش را مرور می‌کنیم:
نسل Z چگونه با ترس‌های مالی خود مقابله می‌کند؟
نسل Z به جوانانی اطلاق می‌شود که متولد سال ۱۹۹۷ و بعدازآن هستند. این نسل تا سال ۲۰۲۰، حدود ۴۰درصد از مصرف‌کنندگان جهان را تشکیل خواهند داد. تحقیقات نشان می‌دهد بینش مالی این جوانان به هیچ‌کدام از نسل‌های پیشین شبیه نیست.
نداشتن نگرش به تحصیلات عالی به‌عنوان ابزار مالی
۷۵درصد از جوانان نسل Z بر این باورند که ورود به دانشگاه، تنها راه برای آموزش و تحصیلات خوب نیست. داده‌های حاصل از نظرسنجی‌ها و پژوهش‌ها برنامه‌ریزی این نسل را پس از اتمام دبیرستان این‌چنین تعریف می‌کند:
- ۸۲درصد از جوانان نسل Z برنامه‌ریزی می‌کنند که بلافاصله پس از اتمام دبیرستان وارد کالج شوند
- ۷۷درصد از آن‌ها صرفا به دوره‌ی چهارساله‌ی دانشگاهی می‌اندیشند (کارشناسی)؛
- ۳۹درصد از آن‌ها دانشکده‌های علوم اجتماعی را ترجیح می‌دهند؛
- ۲۲درصد از آن‌ها به تجارت یا دانشکده‌ی فنی علاقه‌مندند.
این جوانان هدف از تحصیلات دانشگاهی را آماده‌شدن برای شغل آینده‌ی خود می‌دانند:
۸۸درصد از فارغ‌التحصیلان سال ۲۰۱۷ که درواقع اولین گروه فارغ‌التحصیلان نسل Z هستند، رشته‌ی دانشگاهی‌شان را براساس دردسترس‌بودن شغل آینده انتخاب کرده‌اند.
بهترین مسیرهای شغلی از دیدگاه این جوانان عبارت‌اند از:
- پزشکی و بهداشت و درمان (۳۹درصد)
- علوم (۲۰درصد)
- بیولوژی و بیوتکنولوژی (۱۸درصد)
- کسب‌وکار و شرکت و سازمان (۱۷درصد)
جوانان نسل Z از نسل قبل خود این نکته را یاد گرفته‌اند:
جوانان نسل Y یا هزاره‌ها، ۱۵درصد بیشتر از نسل Z پس‌انداز می‌کنند؛ اما ۱۶۹درصد بدهی بیشتری هم دارند. بیشتر جوانان این نسل، از وام‌گرفتن و مقروض‌شدن به‌دلیل تحصیلات عالی می‌ترسند.
جوانان نسل زد برنامه‌ریزی می‌کنند که در دوران کالج تاحدممکن بیشتر پس‌انداز کنند:
- ۶۶درصد از آن‌ها تصمیم گرفته‌اند در دانشکده‌های نزدیک به خود درس بخوانند و ازاین‌طریق، هزینه‌ی شهریه‌ی تحصیلی خود را پس‌انداز کنند.
- ۱۹درصد از آن‌ها تصمیم گرفته‌اند به‌جای زندگی در خوابگاه‌ها یا اجاره‌ی اتاق، در دوران تحصیل در خانه بمانند و راهی برای رفت‌وآمد به دانشکده بیابند.
در بخش بعدی اینفوگرافیک، به این نکته اشاره شده که جوانان نسل زد شاهد بودند متوسط ثروت خالص والدینشان در دوران رکود بزرگ اقتصادی ۴۵درصد کاهش یافت. به‌همین‌دلیل، هم آن‌ها به‌دنبال مدارک و مشاغلی هستند که احتمال امنیت بیشتری دارند. اغلب آن‌ها می‌خواهند سخت کار کنند تا درآمد باثباتی داشته باشند.
- ۷۵درصد از آن‌ها تمایل دارند به قصد شغلی با درآمد مناسب ایالت (استان) خود را ترک کنند و در مکانی دورتر ساکن شوند.
- ۵۸درصد از آن‌ها می‌خواهند در ساعات عصر و پایان هفته کار کنند.
- ۷۸درصد از آن‌ها دوران کارآموزی یا انترنی را کامل سپری کرده‌اند.
کسب درآمد بیشتر ازطریق کارهای نیمه‌وقت و دورکاری
- ۷۷درصد از جوانان نسل Z ازطریق آزادکاری (فریلنسری) و شغل‌های نیمه‌وقت یا نظیر آن، درآمدی مازاد بر شغل روزانه‌ی خود کسب می‌کنند.
- ۳۳درصد از آن‌ها یا درحال‌حاضر کسب‌وکار خود را راه‌اندازی کرده‌اند یا مشغول برنامه‌ریزی برای راه‌اندازی کسب‌وکار هستند.
رسانه‌های اجتماعی
جوانان و نوجوانان نسل Z شاهد بودند نسل قبلی آن‌ها (نسل Y) تمامی جوانب و زوایای زندگی خود را در رسانه‌های اجتماعی به‌اشتراک گذاشتند و دقیقا به‌همین‌دلیل، وقتی کارفرما سوابق آن‌ها را در گوگل جست‌وجو می‌کرد، از این موضوع آسیب دیدند. شاید نسل زد مدت‌زمان بیشتری در شبکه‌های اجتماعی سپری کنند؛ اما آن‌ها یاد گرفته‌اند نکات کمتری به‌اشتراک بگذارند. متوسط زمان استفاده از اینترنت همراه برای نسل قبل به سه ساعت و برای نسل زد به چهار ساعت می‌رسد.
- ۸۷درصد از آن‌ها معتقدند «خصوصی نگه‌داشتن» پست‌ها به‌مراتب مهم‌تر از جمع‌آوری لایک و اشتراک‌گذاری بیشتر است.
- ۶۶درصد از آن‌ها بخش « Privacy Setting» صفحات خود را بازتنظیم می‌کنند. زنان ۱۰درصد بیشتر از مردان این کار را انجام می‌دهند.
- ۵۵درصد از آن‌ها دوست ندارند مطالب برای همیشه به‌صورت آنلاین باقی بماند. بیشتر آن‌ها ترجیح می‌دهند با هویت ناشناس در رسانه‌های اجتماعی فعالیت کنند.
- ۷۶درصد از آن‌ها معتقدند مردم مطلب بسیار زیادی از خودشان به‌اشتراک می‌گذارند.
پس‌انداز؛ استراتژی هوشمندانه و مقتصدانه
- ۸۹درصد از این جوانان فکر می‌کنند برنامه‌ریزی درباره‌ی آینده‌ی مالی به آن‌ها قدرت بیشتری می‌بخشد.
- ۶۴درصد از آن‌ها تاکنون شخصا درباره‌ی برنامه‌‌های مالی تحقیق کرده‌اند یا دست‌کم با دیگران دراین‌باره حرف زده‌اند.
جالب اینجا است که سیزده‌سالگی، متوسط سنی است که جوانان این نسل تحقیقات درباره‌ی برنامه‌ی مالی آتی خود را شروع می‌کنند:
- ۶۰درصد از جامعه‌ی نسل زد حداقل یک حساب پس‌انداز دارندک
- ۵۴درصد از آن‌ها حساب جاری دارند.
- ۳۳درصد از آن‌ها از بیمه‌ی سلامت برخوردارند.
- ۳۲درصد از آن‌ها نیز کارت اعتباری دارند.
افراط در خرج‌کردن
۴۰درصد از جوانان نسل قبل به‌منظور حفظ یا افزایش کلاس اجتماعی خود به هزینه‌های مازاد روی می‌آوردند یا حتی زیر بار وام و بدهی می‌رفتند. باوجوداین، نسل زد چه ایده‌ای در باره‌ی مخارج خود دارد؟
- ۷۲درصد از آن‌ها معتقدند هنگام خرید، قیمت مهم‌ترین عامل انتخاب محسوب می‌شود.
- ۴۷درصد از آن‌ها پیش از خرید، قیمت‌ها را با تلفن‌همراه بررسی می‌کنند و از دوستان و خانواده‌ی خود مشاوره می‌گیرند.
- جمع‌بندی
نسل Z دوستان بزرگ‌تر خود را غرق در بدهی‌های سنگین و همچنین مشکل پیداکردن شغل‌هایی با دستمزد خوب دیده‌اند. به‌همین‌دلیل، این نسل جدید، یعنی متولدان ۱۹۹۷ به‌بعد، رویکرد بسیار عملی و واقع‌بینانه‌تری دربرابر دنیای مالی خود درپیش گرفته‌اند. آن‌ها به‌دنبال مشاغلی باثبات و امن و با حقوق و دستمزد خوب هستند. به‌علاوه، آن‌ها بیشتر ترجیح می‌دهند پول خود را پس‌انداز کنند تا اینکه ازطریق وام پول نداشته‌شان را تأمین خرج کنند.