به‌دنبال انصراف بازیگرانی نظیر Texas Instruments، ST-Ericsson NovaThor و اینتل، اکنون سال‌هاست که کمپانی‌های مدیاتک و کوالکام به‌عنوان 2 تولیدکننده برجسته تراشه‌های ثالث در جهان شناخته می‌شوند. در ادامه به بررسی ویژگی‌های شاخص و تفاوت‌های این 2 شرکت پرداخته و دلایل مراجعه تولیدکنندگان به هر یک از آن‌ها را توضیح خواهیم داد.
فناوری CPU
هنگامی‌که به بررسی مهم‌ترین پردازنده‌های ساخت این 2 شرکت می‌پردازیم، متوجه خواهیم شد که کوالکام سابقه تولید هسته‌های بومی کایرو را در کارنامه دارد. با این‌حال از سال 2017 کمپانی از طراحی‌های نیمه‌سفارشی موسوم به کایرو طلایی یا کایرو نقره‌ای بهره گرفته است. این الگوهای طراحی بر مبنای هسته‌های پردازشی استاندارد ARM به‌همراه چندین بهینه‌سازی انگشت‌شمار در زمینه مصرف انرژی و کارآیی اجرا می‌شوند. در عین حال مدیاتک نیز در CPUهای خود از هسته‌های پردازشی استاندارد ARM استفاده می‌کند؛ بی‌آن‌که ساختار آن‌ها را به اندازه کوالکام تغییر دهد.
کوالکام همواره از قدرتمندترین و جدیدترین هسته‌های پردازشی ARM قابل‌دسترس بهره می‌گیرد. این موضوع در خصوص تراشه جدید اسنپ‌دراگون 675 نیز صادق است. مدیاتک هنوز از آخرین هسته‌های پردازشی ARM شامل کورتکس A76 ،A75 و A55 استفاده نکرده و در حال حاضر به هسته‌های قدیمی‌تر بسنده نموده است. هر 2 کمپانی کوالکام و مدیاتک کم‌وبیش از هسته‌های پردازشی مشابهی استفاده می‌کنند؛ اما کوالکام تمایل دارد هسته‌های جدیدتر با سرعتی بالاتر را به‌کارگیری نماید.
GPU: آیا پردازنده گرافیکی، سلاح مخفی کوالکام به‌شمار می‌آید؟
GPUها به لطف فناوری گرافیکی اسرارآمیز آدرنو، بزرگ‌ترین نقطه قوت کوالکام محسوب می‌شوند. این موفقیت از تصاحب کسب‌وکار تراشه‌های گرافیکی AMD توسط کمپانی کوالکام ناشی شده است (آدرنو صورت تحریف شده‌ای از برند گرافیکی AMD یعنی رادون به‌شمار می‌آید).
GPUهای آدرنو ARM اخیرا در بنچ‌مارک‌ها موفق شدند تراشه‌های گرافیکی Mali این شرکت را مغلوب نمایند. تنها کافیست بنچ‌مارک‌های گرافیکی مربوط به مدل‌های مختلف اسمارت‌فون گلکسی S9 با تراشه‌های کوالکام و اگزینوس (که از فناوری گرافیکی ARM بهره می‌گیرد) را مقایسه کنید.
تولیدکنندگانی نظیر سامسونگ و هواوی به منظور کاهش فاصله با سخت‌افزار کوالکام عموما استفاده آسان و هرچه بیش‌تر از هسته‌های گرافیکی Mali بر مبنای معماری Arm را ترجیح می‌دهند. پردازنده گرافیکی جدید ARM با نام Mali-G76 یک ارتقا بزرگ محسوب شده و به لحاظ تئوری، کارآیی در کلاس لپ‌تاپ را هدف گرفته است. بدیهی است که کوالکام نیز بی‌کار نخواهد نشست. بنابراین بایستی برای معرفی تراشه پرچم‌دار آینده کمپانی در ماه دسامبر منتظر بمانیم.
یادگیری ماشینی
طی سالیان اخیر کوالکام از پردازنده سیگنال دیجیتالی 6 وجهی خود برای امورات یادگیری ماشین استفاده کرده است. DSP معمولا امورات مرتبط با صدا، عکاسی و امکانات ارتباطی را مدیریت می‌کند. اما کمپانی تراشه خود (به همراه CPU و GPU آن) را برای اهداف یادگیری ماشینی بهینه نموده است. به‌عبارت دیگر کوالکام برخلاف اپل و هواوی فاقد تراشه اختصاصی هوش مصنوعی است؛ اما ظاهرا کار خود را به خوبی انجام می‌دهد.
DSP پیشرفته هگزاگون 685 در تراشه‌هایی نظیر اسنپ‌دراگون 845، اسنپ‌دراگون 710، اسنپ‌دراگون 670 و اسنپ‌دراگون 675 به‌کار گرفته شده است. لذا با وجود چنین تراشه‌هایی در گوشی‌ها بایستی شاهد پیشرفت اموراتی نظیر تشخیص عکس و سایر اشکال استنتاج آفلاین باشیم. از سوی دیگر مدیاتک با عرضه تراشه هلیو P60 از واحد پردازش اختصاصی هوش مصنوعی (APU) در گوشی‌های میان‌رده رونمایی کرد. APU قابلیت‌هایی نظیر تشخیص هوشمند صحنه، شناسایی مناسب‌تر چهره و امکانات بیش‌تری را به هندست‌های میان‌رده اعطا می‌کند.
اگر قصد دارید رام جدیدی را بر روی گوشی خود فلش نمایید، در این‌صورت گوشی‌های مجهز به تراشه کوالکام به‌طور سنتی گزینه مناسبی برای انجام این‌کار هستند. چند سال قبل گوشی‌های مجهز به تراشه مدیاتک از جنبه پشتیبانی توسعه‌دهندگان (یا فقدان آن) به شهرت ضعیفی در مقایسه با کوالکام دست یافتند. ظاهرا این موضوع، سیاست‌های کمپانی برای انتشار کد منبع را تحت تاثیر قرار داده و حقیقتا رفتار مدیاتک به اندازه تولیدکننده آمریکایی صریح و بی‌پرده نیست.
بعلاوه گوشی‌های مدیاتک به‌خاطر عدم عرضه یا انتشار دیرهنگام به‌روزرسانی‌های سیستمی مشهور هستند. به‌دنبال این موضوع، برندهای رده پایین که به‌طور معمول از تراشه‌های مدیاتک استفاده می‌کنند، غالبا در وهله نخست فاقد منابع لازم جهت به‌روزرسانی گوشی‌های خود هستند. عدم عرضه به‌روزرسانی برای گوشی‌های مجهز به تراشه مدیاتک لزوما به معنای قصور تولیدکننده تراشه نیست.
با این وجود مدیاتک جهت اصلاح برخی موارد گام‌هایی برداشته است. سال گذشته این کمپانی در عوض اتکا به ساده‌ترین نسخه برنامه متن باز اندروید جهت پیوستن به سرویس موبایلی گوگل موسوم به GMS Express که مستلزم ارایه نسخه کامل‌تری از سیستم‌عامل اندروید و چندین اپلیکیشن گوگلی به شرکا است، پیش‌قدم شد. این موضوع امیدها برای آغاز عرضه سریع‌تر به‌روزرسانی‌ها از سوی شرکای مدیاتک را تا حدی زنده کرد.
ابتکار پروژه Treble گوگل بایستی به‌روزرسانی سریع‌تر دستگاه‌های مجهز به تراشه‌های کوالکام و مدیاتک را به‌دنبال داشته باشد. پروژه تربل لایه‌های نرم‌افزاری و سخت‌افزاری گوشی را به شکلی موثر از یکدیگر تفکیک می‌کند؛ لذا به‌روزرسانی‌های نرم‌افزاری (اندروید) از سخت‌افزار دستگاه متاثر نخواهد شد.
بعلاوه پیش‌تر مشاهده شد که کمپانی HMD به‌روزرسانی‌هایی را برای برخی گوشی‌های خود با تراشه مدیاتک ارایه کرد. هندست‌های نوکیا 3 و نوکیا 3.1 در این طیف جای می‌گیرند. بدیهی است که مدیاتک در عدم عرضه به‌روزرسانی‌ها هیچ نقشی ندارد؛ اما کوالکام برای به‌روزرسانی‌ها و مهم‌تر از آن توسعه رام کماکان گزینه مناسبی قلمداد می‌شود.
دستگاه‌های مجهز به تراشه‌های ساخت مدیاتک و کوالکام
کمپانی مدیاتک یک پای ثابت محصولات رده پایین به‌شمار می‌رود و تراشه‌های ساخت آن در گوشی‌هایی مانند نوکیا 1، نوکیا 3، نوکیا 3.1، ردمی 6 و 6A مشاهده می‌شوند. در واقع تراشه‌های رده پایین جدید این شرکت با اسامی هلیو A22 و P22 در مقایسه با همتایان کوالکامی خود کوچک‌تر هستند و این موضوع بر روی کاغذ بایستی به پایداری مناسب‌تر آن‌ها منتهی شود. کوالکام کماکان برای نیازمندی‌های ابتدایی خود از تراشه‌های قدیمی نظیر اسنپ‌دراگون 212 و اسنپ‌دراگون 425 استفاده می‌کند. پردازنده‌های اسنپ‌دراگون 429 و اسنپ‌دراگون 439 تولیدات جدید این کمپانی هستند و احتمالا به‌عنوان محرکی تشویقی برای حضور غول آمریکایی در این فضا عمل خواهند کرد.
کوالکام با تراشه‌های سری اسنپ‌دراگون 800 خود (اسنپ‌دراگون 835 و 845) حوزه محصولات پرچم‌دار را تحت سیطره کامل قرار داده است. به‌دنبال عرضه پردازنده پرچم‌دار هلیو X30 از سوی مدیاتک طی سال گذشته، این تولیدکننده در حال فاصله گرفتن از تراشه‌های پرچم‌دار است. متاسفانه تراشه هلیو X30 تنها در اسمارت‌فون میزو پرو 7 پلاس به‌کارگیری شد؛ در حالی‌که تراشه اسنپ‌دراگون 835 کوالکام تقریبا در کلیه دستگاه‌های رده‌بالای دیگر مورد استفاده قرار گرفت. در صورت خریداری یک گوشی پرچم‌دار، این هندست به‌صورت پیش‌فرض از تراشه اسنپ‌دراگون بهره خواهد برد.
در طیف محصولات میان‌رده، پیچیدگی بیش‌تری به چشم می‌خورد. در این حوزه تراشه‌هایی از سری اسنپ‌دراگون 700، 600 و 400 کوالکام گرفته تا چیپست‌های طیف هلیو P60 و MT6750 مشاهده می‌شوند. گوشی‌هایی نظیر نوکیا 5.1 پلاس، Realme 1، اوپو F9، ال‌جی Q7 و ال‌جی ایکس پاور 2 از تراشه‌های مدیاتک استفاده می‌کنند. در عین‌حال نوکیا 7 پلاس، شیائومی Mi A2، شیائومی ردمی نوت 5 و Realme 2 Pro اسمارت‌فون‌های میان‌رده شاخص با تراشه‌های ساخت کوالکام هستند. تراشه‌های اسنپ‌دراگون در اکثر موارد به‌عنوان گزینه انتخابی بسیاری از برندهای بزرگ برای گوشی‌های میان‌رده محسوب می‌شوند.
بنابراین تراشه‌های کدام تولیدکننده مناسب‌تر هستند؟
نهایتا خریداری یک اسمارت‌فون در مقایسه با تراشه مورد استفاده در آن از اهمیت بالاتری برخوردار است. آیا شما یک گوشی قدرتمند و فاقد قابلیت‌های مشخص را خریداری می‌کنید یا ترجیح می‌دهید یک گوشی میان‌رده مقاوم در برابر آب‌خوردگی با دوربین فوق‌العاده و مجهز به جک صوتی هدفون را تهیه نمایید؟ اگر به‌دنبال سرهم‌بندی کارهای داخلی گوشی خود هستید و یا می‌خواهید یک گوشی پرچم‌دار مناسب را خریداری کنید، در این‌صورت کوالکام گزینه‌های مناسبی را برای شما در نظر گرفته است.
در طیف محصولات میان‌رده اگرچه تراشه‌های هلیو P60 مدیاتک و چیپست محبوب اسنپ‌دراگون 660 کوالکام دارای قدرت مشابهی هستند؛ اما جدیدترین تراشه‌های سری 600 کوالکام نسبت به پردازنده هلیو P60 برتر ظاهر می‌شوند.
در طیف محصولات پایین‌رده، مدیاتک به لطف تراشه‌های سری هلیو A22 و P22 خود دست بالاتر را دارد و در مقایسه با تولیدات رده پایین کوالکام، تراشه‌های جدیدتر و کوچک‌تری را عرضه می‌کند (این موضوع بر روی کاغذ بایستی بهره‌وری مناسب‌تر دستگاه را به‌دنبال داشته باشد). همچنین پردازنده‌های جدید مجهز به درگاه ارتباطی بلوتوث 5 هستند و چنین موضوعی در این بازه قیمتی نادر است.
بعلاوه تولیدات مدیاتک عموما با قیمت‌هایی پایین‌تر نسبت به تراشه‌های کوالکام ارایه می‌شوند. این موضوع لزوما تضمین‌کننده قیمت ارزان‌تر گوشی‌های مجهز به تراشه مدیاتک نیست؛ اما چنین سناریویی را امکان‌پذیر می‌کند.