همیشه برای همگان این امر مهمی است که داده‌ها و اطلاعات آنها امن و غیرقابل نفوذ باشد، WPA3 همچنین چندین حالت امنیتی جدید برای شبکه وای‌فای خواهد داشت.
اخیرا خبرها و گزارش‌ها حاکی از آن است که WPA3 کامل شده و شرکت‌ها و تولیدکننده‌ها از این پس می‌توانند این ویژگی جدید را پشتیبانی کنند یا به محصولات قدیمی خود آن را بی‌افزایند. قطعا به‌سرعت این اتفاق برای بهره‌برداری و استفاده همگان رخ نخواهد داد، اما قطعا باگذشت زمان این مسئله نیز قابل استفاده است.
WPA چیست؟
WPA به معنای دسترسی حفاظت‌شده وای‌فای است. WPA در حقیقت مجموعه‌ای از قواعد و اصولی است که برای حفاظت از روتر وای‌فای شما، تمام دستگاه‌هایی که به این روتر متصل می‌شوند و تمام داده‌ها و ترافیک‌هایی که از طریق آن دریافت یا ارسال می‌شوند، طراحی شده است. برای آنکه متوجه شوید در حقیقت این چگونه کار می‌کند، به این نمونه توجه کنید که هیچ دو دستگاهی (چه روتر، چه دو دستگاه که به روتر متصل هستند) از جزئیات اطلاعاتی و امنیتی هم آگاه نیستند، چراکه یک رابط میان هرکدام از آنها ارتباط برقرار می‌کند (فرضا بین فرستنده ترافیک به روتر و گوشی شما که به آن متصل هست).
اگر شما از WPA استفاده کنید، اطلاعات شناسایی روتر شما با یک کد ورودی حفاظت‌شده و داده‌هایی که به آن می‌فرستید یا از آن دریافت می‌کنید، کدگذاری و رمزنگاری شده‌اند. WPA به‌عنوان یک برنامه عمل می‌کند که هر چیزی که در داخل دستگاه شما است کد مخصوص به خود را دارد و هنگامی‌که به روتر متصل می‌شوید، با مقایسه این کدها، با کدهای موردنیاز روتر و در صورت یکسان بودن آنها، اطلاعات به‌عنوان سیستم رمزگشایی‌شده، تبادل می‌شوند. شرایط امنیتی یک سیستم مانند این، بدین معناست که هیچ اطلاعات شخصی و مهمی ارسال نخواهد شد (کدهایی که برای دستگاه شما استفاده می‌شود، درواقع تمام کدهای یک روتر نیست). در این مورد داده‌های مهم و ضروری همان رمز ورود وای‌فای شما است.
تقریبا تمامی ما از این سیستم چه در خانه و چه در یک مکان عمومی هنگام اتصال به وای‌فای استفاده کرده‌ایم. نسل دوم این فناوری WPA2 نام دارد که تقریبا از سال ۲۰۰۴ از آن استفاده می‌شود و تغییرات و اصلاحات بسیار مهمی از نسل قبلی را در خود جای داده است. اما قطعا این نیز پایان راه نیست و شاید عمر این نسل نیز تمام شده و نیاز به تغییر دارد. WPA3 تقریبا همه فضاها را پوشش می‌دهد.
تغییرات در WPA3 چیست؟
چندین تغییر مهم و اساسی با این نسل به وجود آمده است که قطعا این تغییرات در جهت بهبود و کارایی بهتر صورت می‌گیرد و واقعا هیجان‌انگیز است.
- رمز شما بسیار سخت و دشوارتر شکسته می‌شود. با سیستم WPA2 یک نفر می‌تواند داده‌هایی را که شما ارسال و دریافت می‌کنید، نگه دارد و با یک حمله خشن آن را کدگشایی کند (بارها و بارها رمزها و کدهای مختلف را امتحان کند تا نهایتا به رمز مشخص برسد). در سیستم WPA3 هر رمزی باید به‌صورت هم‌زمان و زنده توسط دستگاه و روتری که با آن ارتباط برقرار می‌کنید، تأیید شود.
- اتصال به اینترنت بسیار ساده‌تر خواهد شد. قطعا اتصال به اینترنت همراه با زمان و کمی گاهی دشوار می‌شود. ابتدا معمولا گوشی یا دستگاه شما به‌صورت اولیه باید به یک روتر متصل شود، بعد با آن بتواند ارتباط برقرار کند و درنهایت شما اطلاعات جزئیات ورود خود را وارد کنید و البته ممکن است گاهی اطلاعات دیگری لازم باشد. WPA3 سیستمی در خود دارد که اصطلاحا به آن “اتصال آسان وای‌فای” می‌گویند. در این روش به‌جای تمام مراحل بالا، تنها از یک اسکن کد QR (بارکد مربعی شکل که برای تشخیص هویت استفاده می‌شود) استفاده می‌شود. این روش به لحاظ امنیتی دقیقا مانند روش قبلی است اما دردسر و مشکلات (مانند فراموشی رمز، عدم اتصال دو دستگاه و …) آن را ندارد.
- اتصالات عمومی بسیار امن‌تر می‌شوند. در سیستم WPA3 تمامی اطلاعات بین دستگاه شما و نقطه دسترسی داده‌ها رمزگذاری می‌شود. این واقعا یک اتفاق بزرگ است، در حال حاضر با سیستم WPA2، اگر شما از یک شبکه عمومی اینترنت (نیاز به رمز نداشته باشد) استفاده کنید، داده‌ها بین نقطه دسترسی اتصال و دستگاه شما رمزگذاری نمی‌شوند. دقیقا به این روش است که مثلا شما در یک رستوران به وای‌فای وصل می‌شوید و آنها می‌توانند متوجه شوند که شما چه چیزی را در فیس‌بوک خود به اشتراک گذاشته‌اید. شاید باور نکنید که چقدر آسان و راحت است که این عمل را انجام دهند و قطعا باید این مسئله سریعا رفع شود. اما این نسل جدید رمزگذاری به‌گونه‌ای است که تقریبا برای هر داده از آن استفاده می‌شود.
- رمزگذاری قوی‌تر اینترپرایز برای وای‌فای. WPA3 به‌صورت پیش‌فرض از رمزگذاری ۱۲۸ بیتی استفاده می‌کند، اما در حالت اینترپرایز ۱۹۲ بیتی خواهد شد که در این حالت، PSK (سیستم کلید پیش از اشتراک) به SAE (تأییدیه هم‌زمان دو رمز) تبدیل شده است. البته ممکن است شما از صحبت‌های بالا چیزی متوجه نشده باشید؛ این امری طبیعی است زیرا نیاز به اطلاعات اولیه IT اینترپرایز دارد که در اینجا ما توضیحی کوتاه را ارایه می‌دهیم.
- کلید پیش از اشتراک: یک سیستم که از دو جز تشکیل شده، باید از یک گواهی اعتبار (مانند یک رمز) برای اتصال استفاده کنند. این اطلاعات و گواهی‌ها بین دو دستگاه به‌صورت دستی انجام می‌شود قبل از آنکه آنها تأیید شوند و یا یک کدگذاری پیچیده‌تر صورت گیرد.
- تأییدیه هم‌زمان دو رمز: سیستمی است که در آن کلید پیش از اشتراک و آدرس مک (MAC) دو دستگاهی که می‌خواهند به یکدیگر متصل شوند، توسط یک حلقه آماری از محاسبات متناهی تأیید می‌شوند. این عمل محاسبه پیچیده‌ای دارد که حتی بعضی از دستگاه‌های معمولی نیز قادر به‌حساب آن نیستند.
- حتی اگر متوجه این مطالب نشده باشید، بهتر است بدانید که نکته مهم در صحبت بالا این است که این سیستم به‌مراتب امن‌تر و مطمئن‌تر است.
چه زمانی از WPA3 می‌توانیم استفاده کنیم؟
خب! قطعا به‌زودی این اتفاق نخواهد افتاد.
شرکت‌ها و کارخانه‌هایی که روتر، تلفن همراه و یا مثلا یک ساعت هوشمند تولید می‌کنند، بر روی ساخت این فناوری برای دستگاه‌هایشان کار می‌کنند که شاید اگر کمی خوش‌بینانه بررسی کنیم دستگاه‌هایی که در سال ۲۰۱۹ به بازار ارایه شوند از این ویژگی بهره‌مند باشند.
اکثر این شرکت‌ها، اواخر سال ۲۰۱۹ را زمان ارتقا به این نسل امنیتی در وای‌فای تخمین زده‌اند. البته شاید این اتفاق خیلی خیلی دیرتر رخ دهد، اما امیدواریم که شاید بتوانیم در تابستان ۲۰۱۹ از این فناوری نیز استفاده کنیم.
قطعا این امر واضح است که دستگاه‌های هوشمند به‌زودی در پی این تغییر گام برمی‌دارند، اما تا زمان رسیدن این فناوری به لوازم جانبی مثل ریموت پارکینگ یا قطعات دیگر کمی باقی مانده است. یقینا اتصال دستگاه‌هایی که از سیستم WPA2 استفاده می‌کنند، به روترهای نسل جدید ممکن خواهد بود. انتظار می‌رود، در یکی دو سال آینده تقریبا تمامی دستگاه‌ها در آمازون یا سایت‌های مشابه این ویژگی را به مشخصات اضافه کنند.
آیا گوشی‌ها به‌‌منظور استفاده از WPA3 به‌روزرسانی می‌شوند؟
به‌هرحال کمی شک وجود دارد. گوشی‌ها محدودیت شارژ دارند؛ این امر بدین معناست که کارایی آنها تقریبا به میزان باتری محدود است (و همیشه باید در حالت بهینه مصرف باشد). قطعات و وسایل داخل گوشی شما که الگوریتم کدگذاری وای‌فای یا انکود و دیکود آن را انجام می‌دهند، تنها به‌اندازه موردنیاز با فناوری حال حاضر مناسب هستند. WPA3 الگوریتم کدگذاری را به ۱۲۸ بیت در حالت پایه ارتقا می‌دهد این بدان معناست که زمان بیشتری نیز برای انجام این کار لازم است. به‌عبارت‌دیگر، حتی گوشی فوق‌سریع شما هم که در حال حاضر بسیار سریع عمل می‌کند، نمی‌تواند با فناوری جدید به‌اندازه کافی سریع باشد.
اما قطعا هم‌زمان با نسل جدید امنیت وای‌فای، نسل قبلی آن یعنی WPA2، نیز به‌روزرسانی می‌شود و جای نگرانی حداقل در اوایل وجود ندارد؛ یعنی روتری که از WPA3 استفاده می‌کند، با دستگاه‌های WPA2 برای چند سالی (حداقل) هماهنگ خواهد بود.
بهتر است در حال حاضر از چه روتری استفاده کنیم؟
تا چند مدت دیگر، روترهای نسل WPA3 به بازار خواهند آمد. تخمین‌ها و انتظارات این‌گونه است که تا اواخر سال ۲۰۱۸ این محصولات عرضه شوند، بنابراین اگر تاکنون روتر خود را عوض نکرده‌اید، بهتر است کمی دیگر صبر کنید و نسل جدید آن را خریداری کنید.
در حال حاضر تقریبا Google Wifi mesh router از بهترین روترهای موجود است (با دیدن مشخصات این محصول، شما نیز متوجه این امر به‌راحتی می‌شوید). سرعت و کیفیت محصولات این‌چنینی هم‌اکنون در جایگاه بهتری قرار دارد.
همچنین این روتر قطعا جز اولین دستگاه‌هایی است که از سیستم WPA3 استفاده خواهد کرد. شرکت گوگل همیشه به فناوری‌های جدید علاقه‌مند بوده و سریعا محصولات خود را با آنها هماهنگ می‌کند. اما قطعا دیگر شرکت‌ها و کارخانه‌ها نیز در آینده کمی نزدیک (شاید یک سال دیگر) از این نسل جدید استفاده کنند.
بهتر است برای خرید روتر تا زمان ارایه نسل جدید آن صبر کنید، چون این فناوری ارزش این زمان کوتاه را دارد.