هیچ کارآفرینی تمایل ندارد در کسب و کار رو به نابودی فعالیت کند. متأسفانه خطر شکست در کمین همه‌ی استارتاپ‌ها است. مدیران باید با کسب آگاهی از نشانه‌های زوال کسب و کار و اشتباهات متداول کارآفرینان، در موقعیت‌های مشابه تصمیم‌های خردمندانه‌تری بگیرند.
افت شاخص‌های کسب و کار به معنای تمام شدن کار نیست. در چنین شرایطی باید تمرکز کنید و دنبال دلایل اصلی آن بگردید. اگر نتوانید با ذهن باز ریشه‌های اصلی مشکلات را شناسایی کنید، تلاش‌های شما مانند دست و پا زدن بی‌هدف شناگران مبتدی بی‌نتیجه خواهد بود. در صحبت از کسب و کار همواره ظاهر خوش آن نمایش داده می‌شود و کم‌تر کسی تمایل دارد از مشکلات پیش‌رو سخنی به میان آورد. در ادامه به مواردی از مهم‌ترین درس‌هایی که باید از استارتاپ‌های شکست خورده گرفت اشاره می‌کنیم.
1- از افراد مناسب مشورت بگیرید
کسب مشورت از نخستین لحظات تصمیم‌گیری برای فعالیت آغاز می‌شود. با تقلید کورکورانه نمی‌توان راه به جایی برد؛ ولی ضمن پیروی از مسیر خود، باید از افراد صالح و معتبر مشورت بگیرید. مشورت در همه‌ی مراحل فعالیت از راه‌اندازی تا اداره‌ی آن، حتی در کسب و کارهای موفق نیز ضروری است. برای این‌کار بهتر است ابتدا به مشاوران مالی، وکلا و فعالان تجاری مراجعه کنید.
به کمک مشاوران مالی می‌توانید وضعیت اقتصادی کسب و کار خود را بهتر تحلیل کنید. وکیل‌ها به شما کمک می‌کنند چارچوب‌های فعالیت خود را استوارتر بنا کنید و در آینده با مشکلات حقوقی مواجه نشوید. بدون شک تجربه‌ی افراد فعال در فضای کارآفرینی نیز بسیار ارزشمند است.
2- برای بدترین شرایط آماده باشید
تقریبا هیچ فعالیتی دقیقا طبق برنامه‌ریزی نظری پیش نمی‌رود. کارآفرینان همواره با مشکلات پیش‌بینی‌نشده‌ای مانند عادت‌های غلط مشتریان، سرقت، بلایای طبیعی، خرابی تجهیزات و ... مواجه هستند.
از آن‌جا که نمی‌توان همه چیز را تحت کنترل گرفت، باید برای رویارویی با بدترین اتفاقات آماده شد. آیا در صورت از کار افتادن تجهیزات سیستم جایگزینی در نظر دارید؟ اگر تأمین‌کنندگان مواد اولیه دست به اعتصاب بزنند، چرخ تولید شما در گروی شفقت آنان خواهد بود؟
کارآفرینان باید در مراحل راه‌اندازی کسب و کار همواره به گردش سرمایه اهمیت بدهند. اگر دچار بحران مالی شدید، پس‌انداز یا حساب معتبری برای مرتفع کردن مشکل دارید؟ گاهی اوقات اگر سرمایه به موقع وجود نداشته باشد، ضررهای جبران‌ناپذیری به کسب و کار وارد می‌شود.
در بعضی موارد کالا یا خدماتی که ارائه می‌دهید از رده خارج می‌شوند یا استراتژی های بازاریابی که استفاده می‌‌کنید؛ دیگر مشتری جدیدی جذب نمی‌کنند. برای چنین شرایطی باید طرح کسب و کار مناسبی داشت و با استراتژی مناسب تهدید‌ها را به فرصت تبدیل کرد.
3- انکار واقعیت باعث بدتر شدن شرایط می‌شود
در مواقعی که شاخص‌های کسب و کار روند نزولی طی می‌کنند، انکار بحران نه‌تنها مشکلی را حل نمی‌کند بلکه باعث از دست رفتن فرصت‌‌های جبران می‌شود. باید واقعیت را قبول کنید و بدون تعصب دنبال دلایل اصلی و راه حل‌های در دسترس باشید. هر چه سریع‌تر به رفع مشکلات اقدام کنید؛ شانس بیش‌تری برای نجات کسب و کارتان خواهید داشت.
4- اشتباهات خود را تکرار نکنید
شاید زمانی ایده‌های شکست‌خورده‌ی بسیاری را دنبال کرده باشید. زودتر از موعد فعالیت خود را گسترش داده و با شکست مواجه شده‌اید یا بخشی از حوزه‌های فعالیت را از دست داده‌اید. برای بازگشت به دوران سابق باید پا روی غرورتان بگذارید و از کارهای کوچک‌تر شروع کنید.
در بن‌بست هم راه آسمان باز است
تا زمانی که به اشتباهات خود معترف نباشید، همواره آن‌ها را در شکل‌های مختلف تکرار خواهید کرد. اگر به مرز ورشکستگی رسیده‌اید ناامید نشوید. به قول معروف «در بن‌بست هم راه آسمان باز است.» فرآیند‌های غیر ضروری و دست‌‌وپاگیر را حذف کنید. لیستی از نقاط قوت خود تهیه کنید و از هر کسی که می‌‌تواند کمکی به شما بکند کمک بگیرید.
5- امید خود را از دست ندهید
مهم‌ترین درسی که از فعالیت‌‌های شکست‌خورده می‌توان گرفت امیدواری است. اگر به زندگی هر یک از بزرگان کسب و کار نگاهی بیندازید، همه‌ی آن‌ها با انواع شکست‌ها و مشکلات بزرگ رو‌به‌رو بوده‌اند. اگر آن‌ها با اولین شکست ناامید می‌شدند، امروز شاهد بسیاری از برندهای بزرگ نبودیم.
اجازه ندهید شایعات مربوط به تحریم و رکود اراده‌ی شما را سست کند. اگر کارمندی را کنار گذاشته و به مسیر کارآفرینی روی آورده‌اید، پس حتما به قدرت خودتان ایمان داشته‌اید. هیچ طاووسی بدون جور هندوستان به دست نیامده است.